اطلاعات کلی
کلروفرم، مایعی بیرنگ و فرار با بوی اتری (ضعیف) است [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)]. این ماده یکی از گروه ترکیباتی است که بعنوان محصول فرعی کلرزدن بوده و تحت عنوان تری هالومتانها شناخته شده است. این ماده تحت عنوان تری کلرومتان یا تری کلرید متان نیز اشاره می شود [2International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 73 (1999) (PDF)]. معادل ها و اسامی متعددی برای این محصول وجود دارد؛ برای اطلاعات بیشتر به بانک داده های مواد خطرناک (HSDB) مراجعه کنید [3US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (HSDB) (Search term: ‘Chloroform’)]. سایر تری هالومتانها عبارتند از برومودی کلرمتان، دی بروموکلرومتان و بروموفرم. کارکس کانادا، مواجهه کانادایی ها با محصولات فرعی ضدعفونی با کلرزنی را بعنوان یک گروه اعلام کرد؛ لطفا برای اطلاعات بیشتر به پروفایل سرطانزاهای خاص مراجعه نمایید.
در سال 1999، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC)، بر اساس شواهد بدست آمده از حیوانات آزمایشگاهی، کلروفرم را بعنوان گروه 2B، موادی که ممکن است برای انسانها سرطانزا باشند، طبقه بندی کرد [2International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 73 (1999) (PDF)]. کلروفرم، در موش ها و موش های صحرایی، موجب سرطان کبد و کلیه می شود [2International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 73 (1999) (PDF)]. مطالعات همه گیرشناسی مختلف نشان می دهند که مواجهه با کلروفرم در آب آشامیدنی کلرزده، با سرطان های بسیار مخصوصا مثانه، روده بزرگ و راست روده ارتباط دارد [2International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 73 (1999) (PDF)]. اما علت را نمی توان به دلیل عدم قطعیت هایی مانند سردرگمی بواسطه سایر محصولات جانبی کلرزنی تعیین کرد [2International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 73 (1999) (PDF)]. علاوه بر این، مواجهه استنشاقی مزمن با سطح بالای کلروفرم می تواند باعث آسیب به کبد و کلیه و همچنین علائم نورولوژیک شود [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)]. مواجهه استنشاقی حاد با کلروفرم می تواند باعث گیجی، خستگی و سردرد شود [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)]. تماس پوستی می تواند باعث سوزش و آسیب به پوست شود [5Environment and Climate Change Canada. CEPA Priority Substance Assessment Program: Second Priority Substance List under CEPA (1999)].
کاربردهای اصلی
پیش از جنگ جهانی دوم، کلروفرم بعنوان داروی بیهوشی و در داروسازی استفاده می شد [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)]. سایر کاربردهای پیشین این ماده عبارتند از تولید رزین، چربی، گریس، آدامس، موم و روغن و عمل بعنوان واسطه شیمیایی برای تولید رنگ مو و حشره کش [5Environment and Climate Change Canada. CEPA Priority Substance Assessment Program: Second Priority Substance List under CEPA (1999)].
در سالهای اخیر، کلروفرم عمدتا برای آمیختن سایر مواد شیمیایی مانند خنک کننده هیدروکلروفلوئوروکربن-22 (HCFC-22) استفاده شده است [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)]. این ماده برای استخراج و تخلیص برخی آنتی بیوتیکها، آلکالوئیدها، ویتامینها و طعم افزاها و بعنوان حلالی برای لاک الکلی، واکس کفپوش و چسب نیز استفاده می شود [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)]. ممکن است کلروفرم بعنوان تدخینی برای محصول غلات انبار شده نیز استفاده شود، [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)] اما این ماده به خاطر کاربردش در کانادا ثبت نشده است [6Health Canada. Priority Substances List Assessment Report: Chloroform (2001) (PDF)].
مروری کلی بر مواجهات زیست محیطی
منبع اولیه مواجهه زیست محیطی با کلروفرم، خوردن آب آشامیدنی کلرزده است [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)]. کلروفرم در حین تصفیه آب آشامیدنی از طریق واکنش بین کلر و تجزیه ماده آلی تولید می شود [6Health Canada. Priority Substances List Assessment Report: Chloroform (2001) (PDF)]. آب کلرزده می تواند کلروفرمی را که تحت تاثیر هوا قرار گرفته نیز منتشر سازد (بعنوان مثال در حین دوش گرفتن)، و ریسک استنشاق ایجاد کند [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)،7Aprea M-C, Banchi B, Lunghini L, Pagliantini M, Peruzzi A, Sciarra G.“Disinfection of swimming pools with chlorine and derivatives: formation of organochlorinated and organobrominated compounds and exposure of pool personnel and swimmers.”National Science 2010;2(2):68-78]. جذب پوستی کلروفرم از آب نیز ممکن است اتفاق بیفتد [1National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Chloroform (2016) (PDF)،7Aprea M-C, Banchi B, Lunghini L, Pagliantini M, Peruzzi A, Sciarra G.“Disinfection of swimming pools with chlorine and derivatives: formation of organochlorinated and organobrominated compounds and exposure of pool personnel and swimmers.”National Science 2010;2(2):68-78]. در صورت وجود، ممکن است کلروفرم به مدت چندین سال در آب زیرزمینی پایدار بماند، [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)] اما در حیوانات آبزی تجمع زیستی ندارد [8World Health Organization (WHO). CICAD 58: Chloroform. Geneva (2004) (PDF)]. تخمین های زیست محیطی نشان می دهند که سطح کلروفرم در آب آشامیدنی و هوای فضای بسته باعث ریسک های بالاتر سرطان می شود (کیفیت متوسط داده ها). تخمین هوای محیط باز نشان می دهد که احتمالا سطح کلروفرم باعث ریسک سرطان بالاتر از 10 مورد در هر یک میلیون نفر در طول عمر نمی شود (کیفیت بالای داده ها). بیشتر کلروفرم موجود در محیط زیست توسط منابع صنعتی منتشر می شود از جمله کارخانه خمیر کاغذ و کاغذسازی، کارخانجات تصفیه پسماند شهری، کارخانجات تولید مواد شیمایی و زباله سوزهای پسماند [5Environment and Climate Change Canada. CEPA Priority Substance Assessment Program: Second Priority Substance List under CEPA (1999)]. اگرچه کلروفرم در کانادا تولید نمی شود، اما از طریق انتشارات صنعتی و انتقال جوی در دامنه گسترده از شهرهای خارج از کانادا وارد محیط زیست می شود [5Environment and Climate Change Canada. CEPA Priority Substance Assessment Program: Second Priority Substance List under CEPA (1999)]. مطالعات نشان داده است که کلروفرم در نمونه های هوا، آب سطحی و آب زیرزمینی کانادا یافت شده است [6Health Canada. Priority Substances List Assessment Report: Chloroform (2001) (PDF)]. غلظت آن در هوای فضای بسته ، بیشتر از غلظت آن در هوای باز است [9Khanchi A, Hebbern CA, Zhu J, Cakmak S.“Exposure to volatile organic compounds and associated health risks in Windsor, Canada.” Atmospheric Environment 2015;120:152-9]. تست ملی سطح کلروفرم در فضای بسته از سال 1996 انجام نشده است [6Health Canada. Priority Substances List Assessment Report: Chloroform (2001) (PDF)]. اما مطالعه انجام شده در شهر کبک در سال 2005 نشان داد که از بین 96 خانه تست شده، همه موارد سطح قابل تشخیصی از کلروفرم با میانگین سطح 2/3 میکروگرم /مترمکب در زمستان داشتند [10Héroux MÈ, Gauvin D, Gilbert NL, Guay M, Dupuis G, Legris M, Lévesque B.“Housing characteristics and indoor concentrations of selected volatile organic compounds (VOCs) in Quebec City, Canada.” Indoor and Built Environ 2008;17(2):128-37]. مطالعه دیگر انجام شده در ویندسور اونتاریو، در سال 2005، تقریبا 50 خانه را تحت نظارت قرار داد و میانگین نسبتا پایین تری از سطح کلروفرم در محیط بسته در فصل زمستان را نشان داد (1/1 میکروگرم بر مترمکعب) [9Khanchi A, Hebbern CA, Zhu J, Cakmak S.“Exposure to volatile organic compounds and associated health risks in Windsor, Canada.” Atmospheric Environment 2015;120:152-9]. در سال2001، تخمین زده شد که میانگین مواجهه روزانه کانادایی ها با کلروفرم، بین 6/0 تا 3/10 میکروگرم/کیلوگرم (توسط وزن) در روز بود؛ بیشترین مواجهه بر اساس وزن بدن، برای نوزادانی محاسبه شد که شیرخشک می خوردند [6Health Canada. Priority Substances List Assessment Report: Chloroform (2001) (PDF)].
مروری کلی بر مواجهات شغلی
استنشاق و مواجهه شغلی، مهمترین راه های مواجهه با کلروفرم در محل کار هستند [4Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Chloroform (1997) (PDF)]. بیشتر افرادی که در محل کار خود در معرض مواجهه با کلروفرم قرار دارند، در استخرهای شنای کلرزده یا نزدیک به آنها کار می کنند. صنعتی که بیشترین تعداد کارگران تحت مواجهه را داراست، صنعت تفریح و سرگرمی است که شامل کار در استخرهای شنای کلرزده می باشد. سایر صنایعی که بالاترین تعداد کارگرانی را دارند که در معرض مواجهه قرار دارند، عبارتند از خدمات ساختمان و مسکن (که شامل نظافت تخصصی استخرهای شنا می شود) سیستم های فاضلاب و سیستم های آب، صنایع مدارس و آموزش و کارخانجات خمیر و کاغذ. بزرگترین گروه های شغلی که در معرض مواجهه قرار دارند، مدیران و مربیان برنامه در برنامه های سرگرمی، نظافتچی های تخصصی، متخصصین و کارشناسان شیمی و اپراتورهای کارخانه آب و پسماند هستند.